Lúa là cây trồng chủ lực của ngành nông nghiệp Việt Nam. Để có 1 vụ mùa bội thu trước khi bắt đầu gieo trồng bà con cần làm đất, bón phân và chọn giống cho phù hợp. Trong quá trình chăm sóc thì việc phòng và trừ các loại bệnh trên lúa cũng là vấn đề vô cùng quan trọng. Vậy, lúa thường bị các bệnh hại nào và cách phòng điều trị như thế nào cho hiệu quả? Cùng theo dõi kỹ sư nông nghiệp của Công ty Bio Việt Nam chia sẻ qua bài viết dưới đây nhé!
Hiện trạng của bệnh hại ở lúa tại Việt Nam
Lúa là cây trồng quan trọng nhất tại Việt Nam, chiếm 82% diện tích đất canh tác và đóng vai trò chính trong an ninh lương thực cũng như kinh tế nông nghiệp. Tuy nhiên, sự phát triển của cây lúa đang bị ảnh hưởng bởi nhiều loại sâu bệnh, gây thiệt hại lớn về năng suất và chất lượng sản phẩm.
Các loại bệnh hại phổ biến trên lúa
-
Bệnh đạo ôn: Là bệnh do nấm Pyricularia oryzae gây ra, làm xuất hiện vết cháy hình thoi trên lá, cổ bông, gây giảm năng suất lúa nghiêm trọng.
-
Bệnh khô vằn: Do nấm Rhizoctonia solani gây ra, xuất hiện đốm vằn nâu trên bẹ lá và lá, lan rộng thành từng mảng khô cháy.
-
Bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá: Là bệnh do virus lan truyền qua rầy nâu, khiến lúa lùn, xoắn lá, kém phát triển và giảm năng suất nặng nề.
-
Bệnh thán thư: Do nấm Colletotrichum gây ra, tạo vết bệnh màu nâu đen trên lá, cổ bông và hạt, ảnh hưởng đến chất lượng và năng suất lúa.
-
Bệnh vàng lá sinh lý trên lúa: Thường do thiếu dinh dưỡng (đặc biệt là đạm, sắt, kẽm), khiến lá lúa vàng, sinh trưởng chậm và dễ bị sâu bệnh tấn công.
Nguyên nhân dẫn đến dịch bệnh trên lúa
Các loại bệnh trên lúa xuất hiện thường xuyên trong suốt quá trình thời vụ. Có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến dịch bệnh trên lúa:
- Canh tác liên tục nhiều vụ khiến mầm bệnh tồn tại lâu dài trong đất.
- Bón phân mất cân đối, đặc biệt bón quá nhiều đạm, làm cây lúa yếu, dễ nhiễm bệnh.
- Thời tiết thất thường (mưa nhiều, độ ẩm cao, nhiệt độ thay đổi đột ngột) tạo điều kiện thuận lợi cho vi khuẩn, nấm bệnh phát triển.
- Sử dụng giống lúa kém kháng bệnh, không được xử lý giống đúng cách trước khi gieo trồng.
- Lạm dụng thuốc bảo vệ thực vật, làm giảm hiệu quả của thiên địch và gây bùng phát một số dịch hại.
Các Loại Bệnh Trên Lúa Phổ Biến Nhất
Các loại bệnh trên lúa phổ biến nhất hiện nay đó là bệnh đạo ôn, bệnh khô vằn, vàng lùn, lùn xoắn lá, thán thư, vàng lá sinh lý…Mỗi loại bệnh sẽ có biểu hiện khác nhau và cách phòng, điều trị khác nhau.
Bệnh Đạo Ôn trên lúa
Biểu hiện của bệnh đạo ôn trên lúa:
- Trên lá: Xuất hiện các vết hình thoi, có viền nâu, giữa vết bệnh màu xám.
- Trên thân: Thân cây lúa có vết bệnh kéo dài, khiến cây dễ đổ ngã.
- Cổ bông: Vết bệnh làm gãy cổ bông, hạt lép lửng.
- Hạt lúa: Bị lép, kém chất lượng.
Phòng Và Điều Trị Bệnh Đạo Ôn
- Phòng bệnh:
- Chọn giống kháng bệnh.
- Bón phân cân đối, không bón quá nhiều đạm.
- Giữ mật độ sạ hợp lý, tránh sạ dày.
- Theo dõi tình hình thời tiết, phát hiện sớm dấu hiệu bệnh.
- Điều trị:
- Khi bệnh xuất hiện, phun thuốc đặc trị đạo ôn theo nguyên tắc 4 đúng.
- Kết hợp biện pháp sinh học để giảm thiểu tác động môi trường.
Bệnh Khô Vằn (Đốm Vằn) trên lúa
Biểu hiện của bệnh đốm vằn, khô vằn trên lúa
- Xuất hiện các vết bệnh hình bầu dục, màu xám xanh, sau đó lan rộng và tạo thành từng mảng lớn.
- Lá bị cháy, thân cây yếu, dễ đổ ngã.
Tác Nhân Gây Hại
- Do nấm Rhizoctonia solani gây ra, thường phát triển trong điều kiện nóng ẩm.
Cách Phòng Bệnh
- Sử dụng giống kháng bệnh.
- Giữ ruộng thông thoáng, không sạ quá dày.
- Bón phân cân đối, hạn chế phân đạm.
- Sử dụng thuốc đặc trị khi bệnh lan rộng.
Bệnh Vàng Lùn, Lùn Xoắn Lá trên lúa
Dấu hiệu nhận biết của bệnh vàng lùn, lùn xoắn lá trên lúa
- Cây lúa thấp lùn, lá xoắn lại, vàng toàn bộ cây.
- Bông lúa không trổ hoặc trổ ít, hạt lép.
Tác Nhân Gây Hại
- Do virus truyền qua rầy nâu.
Cách Phòng Tránh
- Quản lý rầy nâu bằng biện pháp sinh học và hóa học.
- Không gieo trồng trong giai đoạn cao điểm của rầy nâu.
- Sử dụng giống kháng bệnh.
Bệnh Thán Thư trên lúa
Dấu hiệu nhận biết bệnh thán thư trên lúa
- Xuất hiện các đốm tròn hoặc hình bầu dục, màu nâu trên lá và thân cây.
- Hạt bị thối, giảm chất lượng.
Tác Nhân Gây Hại
- Do nấm Colletotrichum gây ra.
Phòng Tránh
- Không để ruộng lúa quá ẩm ướt.
- Sử dụng giống lúa sạch bệnh.
- Phun thuốc phòng khi thời tiết thuận lợi cho nấm phát triển.
Bệnh Vàng Lá Sinh Lý trên lúa
Dấu hiệu nhận biết bệnh vàng lá sinh lý trên lúa
- Lá chuyển vàng nhưng không có dấu hiệu của vi khuẩn hay nấm.
- Cây sinh trưởng chậm, năng suất giảm.
Tác Nhân Gây Hại
- Do thiếu vi lượng như kẽm, sắt, mangan hoặc mất cân đối dinh dưỡng.
Phòng Tránh
- Bón phân cân đối, bổ sung vi lượng hợp lý.
- Giữ độ pH đất trong mức phù hợp.
- Quản lý nước hiệu quả.
Giải pháp phòng và trị các loại bệnh trên lúa hiệu quả
Phòng và điều trị các loại bệnh trên lúa nếu không đúng cách thì bà con sẽ tốn rất nhiều công sức cũng như tiền của. Vì vậy, trong quá trình canh tác bà con cần thực hiện đúng các biện pháp dưới đây để hạn chế sâu bệnh phát sinh cũng như nâng cao đề kháng cho cây lúa.
Biện Pháp Canh Tác
- Chọn giống chống chịu bệnh: Sử dụng các giống có khả năng kháng bệnh tự nhiên.
- Luân canh cây trồng: Tránh trồng lúa liên tục nhiều vụ mùa.
- Bón phân cân đối: Hạn chế dùng đạm quá mức, kết hợp phân hữu cơ.
Biện Pháp Sinh Học
- Sử dụng chế phẩm vi sinh: Như nấm Trichoderma, Bacillus subtilis để đối kháng một số bệnh do nấm gây ra.
- Nuôi dưỡng rầy thiên địch: Như bọ nhện, để kiểm soát rầy nâu.
Biện Pháp Hóa Học
- Sử dụng thuốc BVTV đúng loại, đúng lúc, theo nguyên tắc 4 đúng (loại thuốc, liều lượng, thời điểm, cách sử dụng).
- Kết hợp các loại thuốc nhẹ độc, thân thiện với môi trường.
Phòng và trị bệnh hại trên lúa là một quá trình tổng hợp, kết hợp nhiều biện pháp. Việc sử dụng kỹ thuật canh tác hợp lý, kết hợp với sinh học và hóa học sẽ giúp giảm để kháng bệnh và tiết kiệm chi phí cho bà con nông dân.
Dinh dưỡng tối ưu giúp cây lúa khoẻ, ít sâu bệnh hại
Ngoài các biện pháp canh tác cũng như điều trị bằng phương pháp hoá học khi bệnh hại lúa xảy ra. Thì bà con nên chủ động nâng cao đề kháng cho cây lúa bằng cách bón phân đúng – đủ – đều. Khi cây lúa khoẻ, dinh dưỡng tối ưu thì các loại bệnh trên lúa sẽ không còn xảy ra nữa.
Bio siêu đẻ nhánh giúp lúa đẻ nhánh hữu hiệu
Bio Siêu Đẻ Nhánh là một sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt cho cây lúa trong giai đoạn từ 7 – 30 ngày sau sạ. Đây là thời kỳ quan trọng để cây lúa đẻ nhánh, phát triển bộ rễ khỏe mạnh và chuẩn bị bước vào giai đoạn làm đòng. Sử dụng đúng thời điểm giúp lúa khỏe, giảm sâu bệnh và tăng năng suất.
Thành phần & Công dụng của Bio Siêu đẻ nhánh
Bio siêu đẻ nhánh có thành phần dinh dưỡng tối ưu giúp cây lúa phát triển bộ rễ hữu hiệu, tăng số nhánh vượt trội.
- Lân hữu hiệu (P₂O₅): Kích thích bộ rễ phát triển, đẻ nhánh mạnh, giúp cây hút dinh dưỡng tốt hơn và tăng khả năng chống chịu thời tiết bất lợi.
- Kali hữu hiệu (K₂O): Giúp cây cứng cáp, lá đứng thẳng, hạn chế đổ ngã và tăng sức đề kháng trước sâu bệnh.
- Axit Fulvic: Cải thiện hấp thụ dinh dưỡng, giúp rễ phát triển mạnh, giải độc hữu cơ và cải tạo đất.
- Sắt (Fe): Hỗ trợ tổng hợp diệp lục, giúp cây xanh tốt, quang hợp hiệu quả hơn.
- Kẽm (Zn): Tham gia vào quá trình tổng hợp enzyme và hormone, giúp cây sinh trưởng đồng đều, hạn chế bạc lá.
Lợi ích khi sử dụng Bio siêu đẻ nhánh
Khi sử dụng Bio Siêu đẻ nhánh giúp cây lúa:
- Tăng khả năng đẻ nhánh, tạo bộ khung lúa khỏe, mật độ bông đồng đều.
- Bộ rễ phát triển mạnh, tăng khả năng hút dinh dưỡng và hạn chế thối rễ.
- Cây cứng, lá đứng, hạn chế đổ ngã, nâng cao hiệu quả quang hợp.
- Giảm sâu bệnh, hạn chế các bệnh thường gặp như đạo ôn, bạc lá.
Sử dụng Bio Siêu Đẻ Nhánh đúng thời điểm giúp cây lúa phát triển tối ưu, ít sâu bệnh, đạt năng suất cao và vụ mùa bội thu.
Bio Siêu Rước Đòng – Giải Pháp Giúp Lúa Vô Đòng Hữu Hiệu
Bio Siêu Rước Đòng là sản phẩm chuyên biệt cho cây lúa trong giai đoạn 35 – 55 ngày sau sạ, giúp tăng cường hấp thụ dinh dưỡng, nuôi đòng khỏe, đòng to, bông dài và trổ đồng loạt, tạo tiền đề cho năng suất cao.
Thành phần & Công dụng của Bio siêu rước đòng
- Công nghệ Nano siêu thẩm thấu giúp dinh dưỡng thấm nhanh, hấp thụ tối đa, nuôi dưỡng cây lúa hiệu quả.
- Đạm tổng số (N) cung cấp đạm cần thiết giúp nuôi đòng, xanh lá đòng, hỗ trợ quá trình phát triển hạt lúa đầy đặn.
- Lân hữu hiệu (P₂O₅) giúp thúc đẩy hình thành đòng, giúp đòng lúa phát triển đầy đủ, không bị lép hay thoái hóa.
- Kali hữu hiệu (K₂O) tăng độ cứng cây, giúp bông lúa khỏe mạnh, chắc hạt, hạn chế đổ ngã khi vào giai đoạn trổ bông.
Chất hữu cơ & Vi lượng cần thiết (Fe, Zn, Bo, Mn, Cu…)
- Kích thích quá trình quang hợp, giúp cây hấp thụ dinh dưỡng tối ưu.
- Tăng khả năng chống chịu thời tiết, hạn chế lép hạt do bất lợi môi trường.
Lợi ích khi sử dụng Bio siêu rước đòng
- Đòng to, bông dài, chắc hạt, giúp tăng năng suất.
- Lúa trổ thoát đồng loạt, hạn chế trổ không đều gây thất thoát.
- Lá đòng xanh khỏe, đứng lá, tăng khả năng quang hợp, giúp hạt lúa phát triển tốt.
- Tăng số hạt trên bông, nâng cao sản lượng lúa trên mỗi hecta.
Sử dụng Bio Siêu Rước Đòng đúng giai đoạn giúp cây lúa phát triển toàn diện, đòng lúa chắc khỏe, bông dài và đồng loạt, đảm bảo vụ mùa bội thu.
Bio Vô Gạo Thần Tốc – Giải Pháp Tối Ưu Cho Hạt Lúa Chắc, Đẹp, Chín Đồng Loạt
Bio Vô Gạo Thần Tốc là sản phẩm dinh dưỡng chuyên biệt dành cho cây lúa trong giai đoạn trổ lẹt xẹt đến đỏ đuôi, giai đoạn quan trọng quyết định đến chất lượng hạt, năng suất và mẫu mã gạo.
Thành phần & Công dụng của Bio vô gạo thần tốc
- Đạm hữu hiệu (8%) giúp duy trì màu xanh của lá đài, giúp quang hợp mạnh, nuôi dưỡng hạt lúa đầy đủ.
- Lân hữu hiệu (8%) thúc đẩy quá trình chuyển hóa dinh dưỡng, giúp hạt lúa phát triển chắc mẩy, giảm tỷ lệ hạt lép.
- Kali hữu hiệu (8%) tăng cứng cây, hạn chế đổ ngã, giúp cây trụ vững đến khi thu hoạch. Kali cũng giúp lúa chín đều, hạt gạo sáng đẹp, nâng cao chất lượng thương phẩm.
- Axit Fulvic (1%) hỗ trợ hấp thụ dinh dưỡng nhanh, giúp cây sử dụng tối đa các nguyên tố cần thiết để nuôi hạt lúa.
Lợi ích khi sử dụng Bio vô gạo thần tốc
- Tăng tỷ lệ hạt chắc trên bông, giảm hạt lép, nâng cao sản lượng.
- Xanh lá đài, giúp cây khỏe mạnh đến cuối vụ, hạn chế tình trạng bạc lá.
- Hạt gạo sáng đẹp, trong, tăng giá trị thương phẩm.
- Lúa chín sớm đồng loạt 3 – 5 ngày, giúp thu hoạch thuận lợi, tránh thất thoát do thời tiết xấu.
Sử dụng Bio Vô Gạo Thần Tốc đúng thời điểm giúp lúa chắc hạt, sáng gạo, chín nhanh đồng loạt, đảm bảo vụ mùa năng suất cao.
Các loại bệnh trên lúa thường xuất hiện suốt cả mùa vụ gieo trồng. Bởi vậy, bà con cần chủ động phòng chống, nâng cao sức đề kháng của cây lúa, hạn chế sâu bệnh hại. Hi vọng với những thông tin được chia sẻ trên giúp bà con dễ dàng và chủ động trong chăm sóc. Bà con cần tư vấn trực tiếp bởi KỸ SƯ NÔNG NGHIỆP của Công ty Bio Việt Nam hãy liên hệ với chúng tôi ngay nhé!
THÔNG TIN LIÊN HỆ:
CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ NÔNG NGHIỆP BIO VIỆT NAM
Website: https://biovietnam.com.vn/
Youtube: https://www.youtube.com/@CongTy.BioVietNam
Shoppe: shopee.vn/congtybiovietnam
Hotline: 087.633.8197
Địa chỉ văn phòng: KĐT Mậu Lương – P.Kiến Hưng – Q.Hà Đông – Hà Nội
Nhà máy: Cổ Đông, Sơn Tây, Hà Nội