Phân bón hỗn hợp NPK là gì? Cách bón NPK cho lúa hiệu quả

Với bà con nông dân thì việc sử dụng phân bón NPK không còn quá xa lạ. Tuy nhiên, để hiểu rõ phân bón hỗn hợp NPK là gì, thành phần như thế nào thì không phải ai cũng biết. Bài viết dưới đây kỹ sư nông nghiệp của Bio Việt Nam sẽ giải đáp chi tiết cho bà con về phân bón NPK cũng như cách dùng hiệu quả cho cây trồng. 

Phân bón hỗn hợp NPK là gì? Vai trò như thế nào? 

Phân bón NPK với 3 thành phần chính là: Đạm, lân và Kali. NPK giúp cung cấp dưỡng chất cho cây trồng sinh trưởng và phát triển tối ưu. 

Phân bón hỗn hợp NPK là gì? 

Phân bón hỗn hợp NPK là loại phân bón chứa ba nguyên tố dinh dưỡng chính: Nitrogen (N – Đạm), Phosphorus (P – Lân) và Potassium (K – Kali). Đây là các chất cần thiết cho sự sinh trưởng và phát triển của cây trồng, đặc biệt là cây lúa. Phân bón NPK có thể được sản xuất theo nhiều công thức khác nhau để phù hợp với từng loại cây trồng và từng giai đoạn sinh trưởng.

Vai trò quan trọng của NPK đối với cây lúa

Mỗi loại phân sẽ đảm nhiệm 1 vai trò khác nhau, bởi vậy, tùy vào thời gian sinh trưởng và phát triển của cây trồng bà con chọn lượng phân bón phù hợp. 

1. Đạm (N)
   • Thúc đẩy sự phát triển của thân, lá, giúp cây lúa sinh trưởng mạnh.
   • Tăng cường khả năng quang hợp, tạo điều kiện cho quá trình tổng hợp protein và enzyme.
   • Giúp cây lúa xanh tốt, tạo nền tảng cho năng suất cao.
2. Lân (P)
   • Kích thích bộ rễ phát triển mạnh, giúp cây hút dinh dưỡng tốt hơn.
   • Thúc đẩy quá trình phân hóa mầm hoa, giúp cây lúa trổ bông thuận lợi.
   • Cải thiện khả năng chống chịu của cây lúa trước điều kiện bất lợi như hạn hán, lạnh giá.
3. Kali (K)
   • Tăng cường khả năng vận chuyển dinh dưỡng trong cây, giúp cây lúa cứng cáp, chống đổ ngã.
   • Cải thiện khả năng chống chịu sâu bệnh và điều kiện môi trường khắc nghiệt.
   • Ảnh hưởng đến chất lượng hạt lúa, giúp hạt chắc, sáng, nâng cao giá trị thương phẩm.

Phân bón NPK đóng vai trò quan trọng trong việc nâng cao năng suất và chất lượng lúa, góp phần vào sự phát triển bền vững của ngành trồng lúa.

Những thành phần chính của phân bón NPK

Phân bón NPK chứa ba thành phần chính là Đạm (N – Nitrogen), Lân (P – Phosphorus) và Kali (K – Potassium), mỗi chất có vai trò quan trọng đối với sự phát triển của cây lúa.

1. Đạm (N – Nitrogen)
   • Kích thích sự sinh trưởng và phát triển của cây lúa, đặc biệt là thân, lá.
   • Giúp cây xanh tốt, quang hợp hiệu quả, tạo nền tảng cho quá trình tổng hợp protein và enzyme.
   • Tham gia vào quá trình hình thành diệp lục, giúp cây phát triển khỏe mạnh.
2. Lân (P – Phosphorus)
   • Hỗ trợ phát triển bộ rễ, giúp cây lúa hấp thu dinh dưỡng tốt hơn.
   • Thúc đẩy ra hoa, kết hạt, giúp quá trình trổ bông diễn ra thuận lợi.
   • Tăng cường khả năng chống chịu hạn hán, sâu bệnh, giúp cây khỏe mạnh hơn.
3. Kali (K – Potassium)
   • Tăng cường sức đề kháng cho cây, giúp cây chịu được điều kiện môi trường khắc nghiệt.
   • Giúp cây lúa cứng cáp, chống đổ ngã, giảm thiểu thiệt hại do thời tiết xấu.
   • Cải thiện chất lượng nông sản, giúp hạt lúa chắc mẩy, tăng năng suất và giá trị thương phẩm.

Mỗi thành phần trong phân bón NPK đều có vai trò quan trọng và cần được sử dụng đúng cách để đảm bảo sự phát triển tối ưu của cây lúa.

Các loại phân bón NPK phổ biến hiện nay

Phân bón NPK được chia thành hai loại chính: Phân bón NPK trộn (Blend NPK) và Phân bón NPK phức hợp (Complex NPK). Mỗi loại có đặc điểm và ứng dụng riêng phù hợp với điều kiện canh tác và nhu cầu dinh dưỡng của cây trồng.

1. Phân bón NPK trộn (Blend NPK)

Phân bón NPK trộn được tạo ra bằng cách trộn cơ học các hạt đơn lẻ chứa N, P, K theo tỷ lệ nhất định.

• Thành phần không đồng nhất, mỗi hạt chứa một hoặc hai nguyên tố dinh dưỡng, do đó có thể không đảm bảo sự phân bố đồng đều khi bón.
• Ưu điểm:
  • Dễ sản xuất, chi phí thấp.
  • Linh hoạt trong việc thay đổi tỷ lệ NPK theo nhu cầu cây trồng.
• Nhược điểm:
  • Khi bón phân, các nguyên tố có thể không phân bố đồng đều trên đồng ruộng.
  • Một số nguyên tố có thể tách rời hoặc lắng xuống trong quá trình vận chuyển và bảo quản.

Phân bón NPK phức hợp (Complex NPK)

Phân bón NPK phức hợp được sản xuất bằng phản ứng hóa học, trong đó các nguyên tố N, P, K được kết hợp với nhau ngay từ quá trình sản xuất.

• Thành phần đồng đều hơn, mỗi hạt phân đều chứa đầy đủ ba nguyên tố N, P, K với tỷ lệ xác định.
• Ưu điểm:
  • Dinh dưỡng phân bố đều khi bón, giúp cây hấp thụ hiệu quả hơn.
  • Hạn chế tình trạng mất cân đối dinh dưỡng trong đất.
• Nhược điểm:
  • Quy trình sản xuất phức tạp, giá thành cao hơn so với phân bón NPK trộn.
  • Ít linh hoạt trong việc điều chỉnh tỷ lệ dinh dưỡng theo từng loại cây trồng.

Tùy vào điều kiện canh tác và nhu cầu sử dụng, người nông dân có thể lựa chọn loại phân bón NPK phù hợp để tối ưu hóa hiệu quả canh tác.

Công dụng và lợi ích của phân bón NPK với cây lúa

Phân bón NPK mang lại nhiều lợi ích quan trọng đối với cây lúa, góp phần cải thiện năng suất và chất lượng nông sản.

1. Cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cho cây lúa
   • Phân bón NPK chứa ba nguyên tố thiết yếu Đạm (N), Lân (P), Kali (K), giúp cây lúa phát triển toàn diện từ rễ, thân, lá, hoa và hạt.
   • Hỗ trợ cây lúa hấp thụ dinh dưỡng hiệu quả hơn, giúp cây khỏe mạnh suốt quá trình sinh trưởng.
2. Tăng năng suất và chất lượng lúa
   • Giúp cây lúa đẻ nhánh khỏe, trổ bông đồng đều, hạt lúa chắc mẩy, nâng cao sản lượng thu hoạch.
   • Cải thiện chất lượng gạo như độ trong, độ dẻo, hàm lượng dinh dưỡng cao hơn, nâng giá trị kinh tế.
3. Giúp cây chống chịu sâu bệnh và điều kiện môi trường khắc nghiệt
   • Kali giúp cây lúa cứng cáp, chống đổ ngã trước mưa gió, bão lũ.
   • Cây lúa có khả năng kháng sâu bệnh tốt hơn, hạn chế tác động của sâu hại và nấm bệnh.
   • Tăng sức đề kháng với điều kiện bất lợi như hạn hán, đất chua phèn, nhiễm mặn.

Cách sử dụng phân bón NPK hiệu quả

Để đạt hiệu quả cao khi sử dụng phân bón NPK cho cây lúa, cần tuân thủ nguyên tắc bón đúng cách, đúng liều lượng và đúng thời điểm.

1. Liều lượng phân bón NPK cho cây lúa
   • Tùy vào giống lúa, điều kiện đất đai và mùa vụ, liều lượng phân bón sẽ khác nhau.
   • Một công thức bón phổ biến cho lúa nước:
     • Đợt 1 (Bón lót): Trước khi cấy, bón NPK 16-16-8 hoặc NPK 20-20-15 để cung cấp dinh dưỡng ban đầu cho cây.
     • Đợt 2 (Bón thúc đẻ nhánh): Khi cây lúa được 15-20 ngày sau cấy, dùng NPK 20-10-10 để kích thích đẻ nhánh.
     • Đợt 3 (Bón đón đòng): Khoảng 35-45 ngày sau cấy, dùng NPK 15-15-15 giúp cây trổ bông khỏe, hạt chắc.
     • Đợt 4 (Bón nuôi hạt): Khi lúa trổ đều, dùng NPK 12-12-17 hoặc bón thêm kali để giúp hạt lúa chắc, tăng chất lượng gạo.
2. Điều chỉnh liều lượng phù hợp với giai đoạn sinh trưởng của cây lúa
   • Giai đoạn mạ non: Cần lượng lân cao để kích thích phát triển rễ.
   • Giai đoạn đẻ nhánh: Cần nhiều đạm để cây phát triển thân, lá.
   • Giai đoạn làm đòng, trổ bông: Giảm đạm, tăng kali để giúp hạt lúa chắc và cứng cây.
   • Giai đoạn chín: Hạn chế bón thêm phân để tránh lúa bị đổ ngã, ảnh hưởng năng suất.
3. Tránh bón quá nhiều gây ô nhiễm môi trường và làm thoái hóa đất
   • Bón phân quá mức có thể làm ô nhiễm nguồn nước, gây hiện tượng phú dưỡng làm tảo phát triển mạnh.
   • Lạm dụng phân bón đạm dễ làm đất chua, thoái hóa, ảnh hưởng lâu dài đến năng suất cây trồng.
   • Cần bón phân đúng liều lượng, kết hợp với phân hữu cơ để cải thiện độ màu mỡ của đất.

Ngoài việc sử dụng phân bón NPK cho các giai đoạn sinh trưởng của cây lúa thì trong quá trình lúa đẻ nhánh, vào đòng và tạo hạt bà con cần sử dụng thêm phân bón hữu cơ qua lá. Loại phân này giúp cây lúa sinh trưởng và phát triển tối ưu, tăng sức đề kháng và sản lượng mùa vụ. 

Với phân hữu cơ qua lá bà con sử dụng: Bio siêu đẻ nhánh, Bio siêu rước đòng và Bio vô gạo thần tốc của Bio Việt Nam. Bio Việt Nam cung cấp sản phẩm chất lượng, giá tốt và nhiều ưu đãi hấp dẫn. Bà con mua hàng mời liên hệ hotline 087.633.8197

Phân bón NPK đóng vai trò quan trọng và không thể thay thế trong sản xuất nông nghiệp, đặc biệt là đối với cây lúa. Nhờ cung cấp đầy đủ các dưỡng chất thiết yếu (Đạm – N, Lân – P, Kali – K), NPK giúp cây lúa sinh trưởng khỏe mạnh, nâng cao năng suất và chất lượng hạt gạo, đồng thời tăng khả năng chống chịu trước điều kiện môi trường bất lợi và sâu bệnh.

Tuy nhiên, để phát huy tối đa hiệu quả của phân bón NPK, người nông dân cần:

• Sử dụng đúng loại phân theo từng giai đoạn sinh trưởng của cây lúa.
• Bón đúng liều lượng, đúng thời điểm để cây hấp thụ tốt nhất, tránh lãng phí.
• Hạn chế bón quá nhiều để bảo vệ môi trường, duy trì độ phì nhiêu của đất.

Việc sử dụng phân bón NPK một cách khoa học và hợp lý không chỉ giúp tăng năng suất nông sản mà còn góp phần phát triển nền nông nghiệp bền vững, mang lại lợi ích lâu dài cho người nông dân và môi trường. Với những chia sẻ trên chắc hẳn bà con đã có thể trả lời được câu hỏi “phân bón hỗn hợp NPK là gì” rồi phải không nào. Chúc bà con có 1 vụ mùa bội thu.