Nguyên nhân khiến vải, nhãn rụng trái non và giải pháp hữu hiệu

Vải và nhãn là hai loại cây ăn quả mang lại giá trị kinh tế cao tại nhiều tỉnh như Bắc Giang, Hải Dương, Hưng Yên… Tuy nhiên, một trong những vấn đề khiến bà con trồng vải, nhãn lo lắng nhất chính là hiện tượng rụng quả non. Tình trạng này không chỉ gây thiệt hại lớn về sản lượng mà còn ảnh hưởng trực tiếp đến chất lượng và thu nhập. Vậy đâu là nguyên nhân gây rụng trái non và cách khắc phục hiệu quả?

Bài viết dưới đây kỹ sư nông nghiệp của Bio Việt Nam sẽ đi tìm nguyên nhân và biện pháp khắc phục hiệu quả. Mời bà con theo dõi!

Nguyên nhân chính khiến vải, nhãn rụng trái non

Có 2 nguyên nhân chính khiến cây ăn quả rụng trái non:  rụng trái non do sinh lý và rụng trái non do bệnh lý. Tuỳ vào từng nguyên nhân cụ thể để bà con có biện pháp khắc phục hiệu quả.

 

Rụng sinh lý

Rụng sinh lý là hiện tượng bình thường trong sinh trưởng của cây vải, nhãn. Sau khi đậu quả, cây sẽ tự động loại bỏ một phần trái non để đảm bảo dinh dưỡng nuôi những quả còn lại.

• Cây không thể nuôi hết số lượng trái: Trong giai đoạn đầu sau khi ra hoa và đậu quả, số lượng trái trên cây rất nhiều. Tuy nhiên, khả năng hấp thụ dinh dưỡng của cây có giới hạn. Để nuôi dưỡng được những quả đạt chuẩn, cây buộc phải rụng bớt những quả yếu, nhỏ, không đủ điều kiện phát triển.
  
• Cây tiết chất điều hòa sinh trưởng: Các hormone thực vật như ethylene được cây tiết ra nhằm điều chỉnh quá trình sinh trưởng, trong đó có vai trò loại bỏ trái non không phù hợp. Đây là cơ chế tự nhiên để cây tối ưu năng suất.
  

Rụng quả non không do sinh lý

Bên cạnh rụng sinh lý, cây vải và nhãn còn có thể bị rụng quả non do các yếu tố bất lợi từ môi trường, sâu bệnh hay dinh dưỡng.

• Thời tiết bất lợi: Các hiện tượng khô hạn kéo dài, nắng nóng cực đoan hay mưa dầm đúng thời điểm cây đậu quả có thể gây sốc sinh lý, làm rụng trái. Mưa nhiều còn tạo điều kiện cho nấm bệnh phát triển trên quả non.
  
• Sâu bệnh gây hại: Một số loại sâu bệnh như sâu đục quả, bệnh thán thư, bọ xít… tấn công trái non làm cho quả hư, rụng sớm. Đây là nguyên nhân phổ biến và thường gây thiệt hại nghiêm trọng nếu không được kiểm soát kịp thời.
  
• Dinh dưỡng mất cân đối: Bón phân không hợp lý – như thừa đạm (đạm làm cây xanh tốt nhưng dễ rụng quả) hoặc thiếu các chất trung, vi lượng như canxi, bo, kẽm – đều ảnh hưởng đến quá trình giữ quả, làm quả non dễ rụng.
  

Giải pháp hữu hiệu giúp hạn chế rụng trái non ở vải, nhãn

Để giảm thiểu tình trạng rụng trái non, bà con cần áp dụng tổng hợp nhiều biện pháp chăm sóc hợp lý, cân đối giữa tỉa trái, bón phân, tưới tiêu và phòng trừ sâu bệnh.

XEM THÊM: 

1. Siêu Vọt Đọt Bung Chồi – Siêu Bật Mầm, Kéo Đọt Nhanh
2. Organic Andu Bio – Chuyên Dùng Cho Cây Ăn Trái
3. Kali Hữu Cơ – Phân Bón Sinh Học Andu Bio Công Thức Đặc Biệt

Tỉa bớt trái non, trái không đạt tiêu chuẩn

Tỉa trái là biện pháp cần thiết giúp cây tập trung dinh dưỡng nuôi trái đạt chất lượng. Bà con nên tỉa bớt những quả:

• Có dấu hiệu dị dạng, bị sâu, nấm hại sớm
  
• Nằm quá dày trên chùm
  
• Nhỏ, yếu, không đồng đều
  

Thời điểm tỉa nên thực hiện sau khi cây đậu quả khoảng 15 – 20 ngày, khi đã dễ phân biệt quả đạt và không đạt.

Bón phân định kỳ, cân đối dinh dưỡng

Cây vải, nhãn cần được cung cấp đầy đủ dưỡng chất trong suốt quá trình nuôi trái. Bón phân định kỳ với hàm lượng NPK đồng đều, kết hợp bổ sung trung, vi lượng như canxi, magie, bo, kẽm sẽ giúp quả chắc, không rụng.

Hiện nay, bà con tại các vùng trồng lớn như Bắc Giang, Hải Dương đang sử dụng phổ biến các dòng phân bón lá: Super Lân Canxi Bo Kẽm: Giúp tăng khả năng giữ trái, làm trái mập, ngọt, hạn chế rụng non.

Dinh dưỡng đầy đủ cùng với các khoáng chất trung vi lượng giúp vải nhãn sai hoa, trĩu quả, hạn chế bị rụng quả non cả về sinh lý hay bệnh lý. Dinh dưỡng toàn diện giúp bộ rễ phát triển mạnh, cây tăng đề kháng và ít sâu bệnh. 

Bà con cần tư vấn chi tiết về sản phẩm cũng như kỹ thuật chăm sóc vải nhãn bởi kỹ sư nông nghiệp của Bio Việt Nam? Mời bà con liên hệ HOTLINE: 087 633 8197

Lưu ý: Tránh bón quá nhiều phân đạm (ure) trong giai đoạn mang quả vì sẽ làm cây phát triển lá mạnh, ảnh hưởng đến quả.

Chủ động tưới tiêu hợp lý

Trong mùa khô, cần tưới bổ sung để đảm bảo độ ẩm đất, tránh để cây thiếu nước dẫn đến sốc nhiệt và rụng trái. Ngược lại, vào mùa mưa cần thoát nước tốt để tránh úng rễ, gây vàng lá và rụng quả hàng loạt.

Hướng dẫn chăm sóc vải, nhãn giai đoạn quả non

Chăm sóc đúng kỹ thuật trong từng giai đoạn phát triển của quả sẽ giúp cây khỏe mạnh, hạn chế rụng trái và cho năng suất cao.

1. Giai đoạn quả đậu 10 – 15 ngày

• Loại phân bón: NPK 20-20-15 kết hợp phân trung vi lượng (canxi – bo – magie)
  
• Lượng bón: 0,5 – 1kg/gốc (tùy theo tuổi cây)
  
• Cách bón: Bón rải quanh tán, xới nhẹ mặt đất rồi tưới ẩm sau khi bón
  

2. Giai đoạn quả đậu 20 – 40 ngày

• Loại phân bón: NPK 16-16-8 hoặc 15-15-15, bổ sung phân bón lá chứa Bo, Canxi, Zn
  
• Lượng bón: 1 – 1,5kg/gốc
  
• Cách bón: Có thể kết hợp phun lá 7 – 10 ngày/lần, bón gốc xen kẽ 15 ngày/lần
  

3. Giai đoạn sau 40 ngày đến thu hoạch

• Loại phân bón: Kali cao (K2O), phân vi lượng giúp tăng độ ngọt, màu sắc quả
  
• Lượng bón: 0,5 – 1kg/gốc
  
• Cách bón: Bón cách xa gốc 30 – 50cm, tưới đủ ẩm sau bón
  

Phòng trừ sâu bệnh hại cho trái vải, nhãn

Vải, nhãn trong giai đoạn quả thì thường xuyên bị sâu bệnh hại tấn công như: sâu đục quả, thán thư hay bọ xít chích hút…Bà con cần thăm vườn và điều trị kịp thời tránh ảnh hưởng đến năng suất và chất lượng. 

THUỐC TRỪ SÂU HIỆU QUẢ:Thuốc Trừ Sâu Bio Siêu Sâu – Giải Pháp Bảo Vệ Cây Trồng

Sâu đục quả

• Biểu hiện: Trái có lỗ nhỏ, dịch chảy ra ngoài, dễ rụng
  
• Biện pháp phòng trừ: Sử dụng thuốc như Regent, Comda Gold, rải đều vào thời điểm sâu non xuất hiện. Có thể đặt bẫy pheromone để kiểm soát.
  

Bệnh thán thư

• Biểu hiện: Vết đốm nâu trên quả, lan rộng gây thối quả
  
• Biện pháp phòng trừ: Phun thuốc gốc đồng (Copper Hydroxide), Mancozeb… kết hợp cắt tỉa tán thông thoáng.
  

Bọ xít

• Biểu hiện: Quả bị chích hút, có vết đen, méo mó, rụng
  
• Biện pháp phòng trừ: Dùng thuốc sinh học như Radiant hoặc các loại thuốc tiếp xúc. Theo dõi thường xuyên vào sáng sớm để xử lý kịp thời.
  

Rụng quả non ở vải, nhãn là hiện tượng phổ biến nhưng hoàn toàn có thể kiểm soát được nếu bà con áp dụng đúng kỹ thuật canh tác. Việc hiểu rõ nguyên nhân – từ sinh lý đến điều kiện ngoại cảnh – và có kế hoạch chăm sóc cụ thể theo từng giai đoạn sẽ giúp cây phát triển tốt, đậu quả nhiều, chất lượng quả đạt yêu cầu xuất khẩu. Bà con nên kết hợp tỉa trái, bón phân cân đối và phòng trừ sâu bệnh chủ động để đạt hiệu quả cao nhất.