[HƯỚNG DẪN] Cách ngâm ủ lúa giống lên mầm nhanh nhất

Ngâm ủ lúa giống là một trong những khâu quan trọng hàng đầu quyết định tới vụ mùa của bà con nông dân trước khi bắt đầu gieo cấy. Ngâm ủ thóc giống tuy rất đơn giản nhưng không phải bà con nào cũng biết cách ngâm ủ lúa giống để lên mầm nhanh, tỉ lệ cao. Bài viết dưới đây, kỹ sư nông nghiệp của Bio Việt Nam sẽ hướng dẫn bà con kỹ thuật ngâm ủ lúa giống lên mầm nhanh, tỉ lệ cao nhất. 

Ngâm Lúa Giống Bao Lâu?

Thời gian ngâm lúa giống là yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến tỷ lệ nảy mầm và sự sinh trưởng của cây lúa. Hạt giống cần hút đủ nước để làm mềm vỏ hạt, giúp phá vỡ lớp bảo vệ bên ngoài, giúp nhanh nảy mầm.

 

Thời gian ngâm ủ lúa giống 

Thông thường, thời gian ngâm dao động trong khoảng 24 – 36 giờ, tuy nhiên, điều này phụ thuộc vào nhiệt độ và điều kiện môi trường:

• Nhiệt độ 25 – 30°C: Ngâm trong 24 giờ để đảm bảo hạt hút đủ nước.
• Nhiệt độ 20 – 25°C: Ngâm trong 36 giờ, do nước mát hơn nên quá trình hấp thụ nước diễn ra chậm.
• Nhiệt độ dưới 20°C: Ngâm trong 48 giờ, nhằm bổ sung đủ lượng nước cần thiết.

Ảnh Hưởng Của Thời Gian Ngâm Đến Nảy Mầm Và Năng Suất

Thời gian ngâm ủ giống sẽ quyết định đến tỉ lệ hạt nảy mầm, loại bỏ hạt lem lép cũng như giúp cây mọc đồng đều hơn. 

Thời gian ngâm đúng chuẩn giúp:

• Tăng tỷ lệ nảy mầm: Hạt hút đủ nước sẽ kích thích các enzyme trong hạt hoạt động mạnh, hỗ trợ quá trình nảy mầm diễn ra thuận lợi.
• Giảm hiện tượng hạt chết yểu: Nếu ngâm quá lâu, hạt sẽ bị thiếu oxy, dẫn đến thối hạt.
• Phát triển rễ mầm khỏe mạnh: Hạt giống ngâm đủ nước sẽ tạo điều kiện cho rễ mầm phát triển dài và khỏe, giúp cây con có khả năng hấp thụ dinh dưỡng tốt hơn sau khi gieo.
• Hạn chế lúa mọc không đều: Khi hạt hút nước không đồng đều, quá trình nảy mầm sẽ không đồng nhất, dẫn đến tình trạng cây con phát triển không đều trên ruộng.

Dấu Hiệu Nhận Biết Hạt Đã Ngâm Đủ Nước

Lúa giống hay còn gọi là thóc giống cần ngâm đúng – đủ để tăng cao tỉ lệ nảy mầm cũng như giúp lúa giống nảy mầm nhanh hơn. Hạt lúa sau khi ngâm đạt yêu cầu sẽ có các đặc điểm:

• Hạt lúa căng tròn, mềm dẻo: Hạt đã hút đủ nước sẽ trở nên mềm, không còn trạng thái khô cứng ban đầu.
• Màu sắc thay đổi nhẹ: Hạt có xu hướng sáng hơn hoặc có màu vàng nhạt do lớp vỏ trấu hấp thụ nước.
• Vỏ hạt hơi nứt: Một số hạt sẽ xuất hiện vết nứt nhỏ, báo hiệu quá trình hút nước đã hoàn tất.
• Hạt chìm hoàn toàn trong nước: Hạt đã hút đủ nước sẽ chìm xuống đáy, trong khi các hạt lép hoặc chưa đủ nước sẽ nổi lên.

Lưu Ý Trong Quá Trình Ngâm

• Thay nước định kỳ mỗi 6 giờ: Giúp duy trì hàm lượng oxy trong nước, tránh tình trạng lúa bị nghẹt thở do thiếu oxy.
• Không ngâm quá thời gian khuyến nghị: Ngâm quá lâu có thể khiến hạt bị lên men, ảnh hưởng đến chất lượng nảy mầm.
• Sử dụng nước sạch: Tránh dùng nước bị ô nhiễm hoặc có chứa hóa chất gây hại cho hạt giống.

Tại Sao Phải Ngâm Lúa Giống Với Tỉ Lệ 3 Sôi 2 Lạnh?

Phương pháp ngâm 3 sôi 2 lạnh (đun sôi 3 phần nước, pha thêm 2 phần nước lạnh) là một kỹ thuật quan trọng trong quá trình xử lý hạt giống trước khi gieo trồng. Phương pháp này giúp tạo một môi trường nóng nhẹ, mang lại nhiều lợi ích quan trọng cho hạt giống, bao gồm:

Tiêu Diệt Nấm, Vi Khuẩn Và Giảm Nguy Cơ Mốc Mè

• Nhiều loại vi khuẩn, nấm mốc và ký sinh trùng tồn tại trên bề mặt hạt giống có thể gây hại, làm giảm tỷ lệ nảy mầm hoặc khiến cây con phát triển yếu ớt.
• Nhiệt độ nước trong phương pháp 3 sôi 2 lạnh (khoảng 50 – 54°C) đủ để tiêu diệt các mầm bệnh mà không làm hư hại hạt giống.
• Điều này giúp hạn chế tình trạng lúa bị nhiễm bệnh ngay từ giai đoạn đầu, tăng khả năng sinh trưởng khỏe mạnh của cây lúa.

Phá Vỡ Lớp Vỏ Cứng Của Hạt, Giúp Hạt Nhanh Hút Nước

• Hạt lúa có lớp vỏ trấu cứng bao bọc, làm chậm quá trình hút nước và nảy mầm.
• Khi ngâm với tỷ lệ nước 3 sôi 2 lạnh, nhiệt độ cao sẽ làm mềm vỏ hạt, giúp nước thẩm thấu vào bên trong nhanh hơn.
• Nhờ đó, thời gian ngâm có thể rút ngắn so với phương pháp ngâm nước lạnh thông thường, giúp hạt nảy mầm nhanh và đồng đều hơn.

Loại Bỏ Hạt Lép, Nâng Cao Chất Lượng Giống

• Hạt lép có trọng lượng nhẹ, khi ngâm vào nước nóng, chúng sẽ nổi lên mặt nước.
• Nông dân có thể dễ dàng vớt bỏ hạt lép để đảm bảo chỉ những hạt chắc, khỏe, có tiềm năng sinh trưởng tốt mới được giữ lại để gieo trồng.
• Việc này giúp tăng tỷ lệ nảy mầm và giảm lãng phí khi gieo sạ.

Kích Hoạt Quá Trình Trao Đổi Chất Bên Trong Hạt

• Nhiệt độ nước ấm kích thích các enzyme trong hạt giống hoạt động mạnh hơn, thúc đẩy quá trình trao đổi chất.
• Các chất dinh dưỡng dự trữ trong hạt được giải phóng nhanh chóng, cung cấp năng lượng cần thiết cho sự nảy mầm.
• Hạt lúa sau khi được xử lý bằng phương pháp này thường có sức sống cao hơn, giúp cây con phát triển khỏe mạnh ngay từ giai đoạn đầu.

Giảm Hiện Tượng Hạt Bị Chìm Sâu Khi Gieo Sạ

• Hạt lúa ngâm bằng nước ấm thường khô nhanh hơn khi vớt ra để ủ, giúp hạt không bị dính nước quá lâu.
• Khi gieo sạ, hạt có độ nổi tốt hơn, tránh bị chìm sâu trong bùn, giúp cây con mọc lên dễ dàng.

Lưu Ý Khi Áp Dụng Phương Pháp Ngâm 3 Sôi 2 Lạnh

• Kiểm soát nhiệt độ nước: Không để nhiệt độ vượt quá 54°C, vì nhiệt độ quá cao có thể làm tổn thương phôi mầm bên trong hạt.
• Thời gian ngâm thích hợp: Ngâm quá lâu có thể khiến hạt bị thiếu oxy hoặc lên men, ảnh hưởng đến khả năng nảy mầm.
• Sử dụng nước sạch: Nước bẩn có thể làm giảm hiệu quả của quá trình xử lý và gây ô nhiễm hạt giống.

Phương pháp ngâm 3 sôi 2 lạnh không chỉ giúp loại bỏ mầm bệnh và hạt kém chất lượng mà còn thúc đẩy quá trình nảy mầm nhanh chóng, đồng đều. Đây là một bước quan trọng giúp đảm bảo vụ mùa đạt năng suất cao ngay từ giai đoạn đầu.

Hướng Dẫn Cách Ngâm Ủ Lúa Giống Lên Mầm Nhanh

Để đảm bảo tỷ lệ nảy mầm cao và cây lúa sinh trưởng khỏe mạnh, cần thực hiện đúng quy trình ngâm ủ lúa giống. Dưới đây là các bước chi tiết giúp lúa giống lên mầm nhanh và đều.

Bước 1: Xử Lý Lúa Giống

Trước khi ngâm, hạt giống cần được xử lý để loại bỏ mầm bệnh, cải thiện khả năng nảy mầm và giúp cây con phát triển mạnh:

• Dùng nước nóng 54°C: Ngâm hạt trong nước nóng khoảng 10 – 15 phút, sau đó vớt ra và rửa lại bằng nước sạch để loại bỏ vi khuẩn và bệnh do nấm gây ra.
• Dùng nước vôi: Hòa tan vôi vào nước theo tỷ lệ phù hợp, ngâm lúa trong 1 – 2 giờ để trung hòa axit trong vỏ hạt, giúp hạt hút nước tốt hơn.
• Dùng thuốc trừ nấm: Sử dụng thuốc trừ nấm theo hướng dẫn của nhà sản xuất để phòng chống bệnh cháy bìa lá, lem lép hạt. Sau khi ngâm, cần rửa sạch hạt giống bằng nước sạch.

Bước 2: Tiến Hành Ngâm Lúa Giống

Quá trình ngâm giúp hạt hút đủ nước, kích thích hoạt động của enzyme và chuẩn bị cho quá trình nảy mầm:

• Ngâm theo tỉ lệ 3 sôi 2 lạnh: Đổ 3 phần nước sôi vào 2 phần nước lạnh để tạo nhiệt độ khoảng 50 – 54°C, sau đó cho lúa giống vào ngâm.
• Thời gian ngâm:
  • Nhiệt độ 25 – 30°C: Ngâm 24 giờ.
  • Nhiệt độ 20 – 25°C: Ngâm 36 giờ.
  • Nhiệt độ dưới 20°C: Ngâm 48 giờ.
• Thay nước mỗi 6 giờ/lần: Giúp duy trì oxy trong nước, ngăn ngừa hạt bị thiếu oxy hoặc lên men.
• Loại bỏ hạt lép: Trong quá trình ngâm, hạt lép sẽ nổi lên, cần vớt bỏ để đảm bảo chất lượng giống.

Bước 3: Ủ Giống

Ủ giống giúp hạt nảy mầm nhanh và đồng đều trước khi gieo trồng:

• Đặt hạt vào bao vải hoặc rổ tre: Dùng bao vải ẩm hoặc rổ có lót khăn ẩm để giữ độ ẩm.
• Bảo quản nơi thoáng mát, duy trì độ ẩm 85 – 90%: Tránh nơi có ánh nắng trực tiếp hoặc quá nóng, vì nhiệt độ cao có thể làm chết phôi hạt.
• Tưới phun sương khi hạt khô: Kiểm tra thường xuyên, nếu thấy hạt khô cần phun sương giữ ẩm, nhưng không để hạt bị ứ nước.
• Thời gian ủ: Sau 24 – 48 giờ, hạt sẽ nảy mầm, khi mầm đạt khoảng 1 – 2 mm là có thể đem gieo.

Lưu Ý Khi Ngâm Ủ Giống Lúa

• Chọn giống tốt: Hạt phải chắc, không bị mọt, không có dấu hiệu mốc hoặc hư hại.
• Kiểm tra chất lượng nước ngâm: Dùng nước sạch, tránh để nước bị nhiễm bẩn, vì vi khuẩn và nấm mốc có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ nảy mầm.
• Điều chỉnh nhiệt độ phù hợp: Nếu nhiệt độ quá cao, hạt có thể bị “chít” (chết phôi), ảnh hưởng đến khả năng nảy mầm.
• Tuyệt đối không dùng hóa chất độc hại: Chỉ sử dụng các loại thuốc xử lý hạt giống theo hướng dẫn, không dùng hóa chất có thể ảnh hưởng đến sức khỏe cây trồng và con người.

Thực hiện đúng quy trình trên sẽ giúp lúa giống nảy mầm nhanh, đồng đều, tạo tiền đề cho một vụ mùa bội thu. Hi vọng với những thông tin trên bà con có thể dễ dàng ngâm ủ lúa giống lên mầm nhanh, tỉ lệ mọc đồng loạt, không bị ngắn giống hay sâu bệnh. 

Ngoài việc, quan tâm đến quá trình ngâm ủ lúa giống để khi gieo trồng cây lúa khoẻ mạnh thì bà con cũng cần quan tâm đến phân bón cho từng giai đoạn của cây lúa. Công ty Bio Việt Nam chuyên phân phối dòng sản phẩm phân bón hữu cơ qua lá cho lúa. Gồm: Bio siêu đẻ nhánh, Bio siêu rước đòng và Bio vô địch gạo. 

• Bio siêu đẻ nhánh: giúp kích thích sự phân nhánh của cây lúa, giúp cây phát triển mạnh mẽ và dày đặc hơn. Các nhánh hữu hiệu tăng đồng loạt, giảm số nhánh vô hiệu. Từ đó, giúp bụi lúa to hơn, khoẻ hơn,. 
• Bio siêu rước đòng: hỗ trợ cây lúa ra đòng sớm và đồng loạt, từ đó tăng khả năng ra bông và kết hạt. “Rước đòng” chính là việc cây lúa bắt đầu ra bông, là một giai đoạn quan trọng quyết định đến chất lượng và số lượng hạt lúa.
• Bio vô địch gạo: tối ưu hóa quá trình lúa trổ bông và kết hạt, từ đó nâng cao chất lượng gạo. Nhờ có sự hỗ trợ từ các dưỡng chất và vi sinh vật có lợi, cây lúa sẽ cho hạt gạo đầy đặn, chất lượng cao và đạt năng suất tối đa.

Bà con cần kỹ sư nông nghiệp tư vấn về sản phẩm cũng như kỹ thuật trồng và chăm sóc lúa hãy liên hệ ngay với Bio Việt Nam nha! 

CÔNG TY CỔ PHẦN VẬT TƯ NÔNG NGHIỆP BIO VIỆT NAM

Website: https://biovietnam.com.vn/

Youtube: https://www.youtube.com/@CongTy.BioVietNam

Shoppe: shopee.vn/congtybiovietnam

Hotline: 087.633.8197

Địa chỉ văn phòng: KĐT Mậu Lương – P.Kiến Hưng – Q.Hà Đông – Hà Nội

Nhà máy: Cổ Đông, Sơn Tây, Hà Nội