Chè (trà) là cây công nghiệp lâu năm mang lại giá trị kinh tế cao, đặc biệt là tại các vùng trung du, miền núi phía Bắc và Tây Nguyên. Tuy nhiên, để đạt năng suất cao, chất lượng tốt, người nông dân cần nắm vững kỹ thuật trồng và chăm sóc cây chè đúng cách. Bài viết dưới đây kỹ sư nông nghiệp của Bio Việt Nam sẽ hướng dẫn bà con cách chăm sóc chè mập búp, xanh nước, đậm vị. Mời bà con theo dõi.
Đặc tính của cây chè xanh
Muốn chăm sóc cây chè hiệu quả, đầu tiên cần hiểu rõ đặc tính sinh trưởng của cây chè. Mỗi yếu tố từ giống đến đất, nước và dinh dưỡng đều ảnh hưởng trực tiếp đến năng suất và chất lượng chè.
Giống chè
Việc lựa chọn giống là yếu tố tiên quyết quyết định năng suất vườn chè. Hiện nay, các giống chè phổ biến như PH1, LDP1, TRI777, Shan Tuyết… đều cho chất lượng búp tốt, kháng bệnh khá, thích hợp với nhiều điều kiện khí hậu.
Nên chọn giống có khả năng sinh trưởng mạnh, ra búp đồng loạt, có hàm lượng chất tan cao để cho nước chè xanh, hương thơm tự nhiên và vị đậm. Giống phải đảm bảo nguồn gốc rõ ràng, không nhiễm sâu bệnh, được cơ sở nông nghiệp uy tín cung cấp.
XEM THÊM:
Đất trồng chè
Cây chè thích hợp trồng trên đất đỏ bazan, đất phù sa cổ, đất feralit… có độ tơi xốp, thoát nước tốt. Độ pH lý tưởng từ 4,5 – 5,5. Đất phải được cày bừa kỹ, xử lý vôi trước khi trồng để hạ phèn, diệt mầm bệnh.
Địa hình nên là đồi dốc nhẹ, thoát nước tự nhiên. Đối với vùng đất dốc lớn, cần thiết kế hệ thống bậc thang hoặc rãnh thoát nước hợp lý để chống xói mòn và úng ngập.
Nước tưới
Chè là cây ưa ẩm, nhưng không chịu úng. Trong mùa khô, đặc biệt ở các vùng như Tây Nguyên, cần tưới bổ sung để đảm bảo cây sinh trưởng đều, ra búp liên tục. Nguồn nước tưới phải sạch, không bị ô nhiễm hóa học hoặc vi sinh.
Dinh dưỡng cho cây chè
Chè là cây lâu năm có nhu cầu dinh dưỡng cao, nhất là ở giai đoạn kiến thiết cơ bản và sau mỗi lần thu hái. Bón phân cân đối là yếu tố then chốt để duy trì chất lượng chè ổn định, cây ít sâu bệnh, phát triển mạnh.
Hướng dẫn cách chăm sóc cây chè đúng kỹ thuật
Kỹ thuật chăm sóc cây chè bao gồm nhiều công đoạn như chăm sóc định kỳ, cắt tỉa tạo hình, bón phân và thu hoạch. Thực hiện đúng và đầy đủ các bước sẽ giúp cây khỏe, búp ra đều, nâng cao năng suất và giá trị kinh tế.
Chăm sóc cây chè định kỳ
- Dọn cỏ, xới đất quanh gốc chè giúp đất thông thoáng, giữ ẩm tốt.
- Kiểm tra sâu bệnh định kỳ, sử dụng thuốc bảo vệ thực vật đúng cách nếu phát hiện có dấu hiệu gây hại.
- Bón phân hữu cơ, phân chuồng hoai mục định kỳ 1–2 lần/năm để cải tạo đất, tăng độ phì nhiêu.
- Trong mùa khô cần tưới giữ ẩm, vào mùa mưa cần làm rãnh thoát nước.
Cắt tỉa tạo hình
Cắt tỉa là khâu quan trọng trong quá trình chăm sóc cây chè, giúp tạo tán, kích thích ra nhiều búp, hạn chế sâu bệnh và giữ chiều cao phù hợp.
- Tỉa tạo hình: Áp dụng từ năm thứ nhất đến năm thứ hai sau trồng. Mục tiêu là tạo thân chính và các cành cấp 1, cấp 2.
- Tỉa duy trì: Thực hiện định kỳ sau mỗi lứa thu hái hoặc vào cuối vụ để giữ cho tán cây đồng đều, tập trung dinh dưỡng vào búp.
- Tỉa phục hồi: Với vườn chè già cỗi hoặc sau khi bị sâu bệnh nặng, tỉa cành mạnh để kích thích chồi non mọc lại.
Bón phân
Bón phân là yếu tố quyết định đến chất lượng búp chè. Cần bón phân cân đối giữa đạm – lân – kali, kết hợp phân hữu cơ để cây phát triển toàn diện.
Giai đoạn cây non từ 1-3 năm tuổi
Mục tiêu: Giúp cây chè phát triển thân, rễ khỏe – hình thành tán lá vững chắc.
Số lần bón: 2–3 lần/năm
Lượng phân bón/ha/lần:
- Phân NPK (6-10-5 hoặc 12-12-8): 200–300 kg
- Phân hữu cơ hoai mục: 10–15 tấn
- Vôi bột (nếu đất chua): 1–1,5 tấn/năm (chia làm 1–2 lần)
Cách bón:
Rải đều quanh tán, xới nhẹ và lấp đất, tưới ẩm sau bón. Nên bón khi đất đủ ẩm, tránh trời mưa lớn.
Giai đoạn cây trưởng thành (sau 3 năm trở đi)
Mục tiêu: Duy trì năng suất ổn định, chất lượng búp đậm vị, xanh nước.
Số lần bón: 4–6 lần/năm (sau mỗi đợt hái)
Lượng phân bón/ha/lần
- Phân NPK 6-10-5 hoặc 10-5-10: 150–250 kg/lần
- Phân hữu cơ vi sinh: 3–5 tấn/năm
- Phân vi lượng (Bo, Zn, Mg): Dùng dạng phun lá định kỳ 1–2 tháng/lần
- Pha 1 gói vi lượng/200–300 lít nước
- Phun ướt đều mặt lá vào sáng sớm hoặc chiều mát
Cách bón thúc sau thu hoạch
- Bón cách gốc 20–30 cm, xới nhẹ, tưới nước để phân tan đều.
- Nên xen kẽ giữa bón gốc và phun phân bón lá để chè phục hồi nhanh, ra búp đều.
Khuyến nghị: Sử dụng Siêu Chè Búp ODC NPK 6 – 10 – 5 – dòng phân hữu cơ khoáng chuyên dùng cho cây chè giúp tăng cường sức sống và chất lượng búp (xem chi tiết ở phần dưới).
Thu hoạch
Thu hoạch đúng kỹ thuật giúp bảo vệ mầm búp, tăng lứa hái sau. Cần:
- Hái đúng tầm: Hái 1 tôm 1 lá hoặc 1 tôm 2 lá non tùy loại chè.
- Không hái non quá hoặc già quá, tránh làm tổn thương đỉnh sinh trưởng.
- Dụng cụ thu hoạch cần sạch, không rỉ sét, tránh lây lan nấm bệnh.
Bí quyết giúp chè xanh cây, mập búp, ngọt vị
Để chăm sóc cây chè hiệu quả, ngoài kỹ thuật canh tác thì sử dụng phân bón phù hợp là yếu tố không thể thiếu. Một trong những sản phẩm được đánh giá cao hiện nay là Siêu Chè Búp ODC NPK 6 – 10 – 5, chuyên dùng cho chè kinh doanh.
Ưu điểm nổi bật của sản phẩm Siêu chè Búp ODC NPK 6 – 10 – 5
- Chè lớn nhanh, sạch bệnh, lá dày, nặng cân: Giúp tăng năng suất và sản lượng mỗi vụ.
- Ngọn mập, xanh nước, búp bung mạnh: Đạt yêu cầu cao về chất lượng chế biến chè xanh, chè đen.
- Kích rễ, thúc đẩy sinh trưởng, tăng số lứa hái: Cho hiệu quả lâu dài, kéo dài tuổi thọ vườn chè.
- Bốc nhanh, xanh bền, chè đạt chuẩn chất lượng: Phù hợp với cả chè nội tiêu và xuất khẩu.
Thành phần của siêu chè búp
Siêu chè búp có thành phẩm từ đạm, lân, Kali kết hợp với các khoáng chất vi lượng cần thiết giúp cây chè lớn nhanh, khoẻ mạnh, ít sâu bệnh. Đặc biệt, việc bổ sung các vi lượng cần thiết giúp ngọn chè mập, nước xanh, vị ngọt đậm đà.
Đạm tổng số (N) – 6%
- Vai trò: Cung cấp nguyên tố dinh dưỡng thiết yếu giúp cây chè phát triển thân, lá, ngọn mạnh mẽ.
- Tác dụng rõ nhất: Giúp lá chè xanh đậm, dày, ngọn mập búp, tăng khả năng quang hợp và sinh trưởng.
- Giai đoạn nên dùng: Giai đoạn cây hồi phục sau thu hoạch, chuẩn bị bước vào thời kỳ ra lứa búp mới.
Lân hữu hiệu (P₂O₅) – 10%
- Vai trò: Giúp phát triển bộ rễ khỏe mạnh, tăng cường khả năng hấp thu dinh dưỡng và nước.
- Lợi ích đặc biệt: Tăng tỷ lệ đâm chồi, giúp ngọn bung đều, búp ra mạnh, cây phục hồi nhanh sau thu hái.
- Ứng dụng: Quan trọng ở giai đoạn cây phát triển chồi non, sau khi cắt tỉa hoặc sau mỗi đợt hái chè.
Kali hữu hiệu (K₂O) – 5%
- Vai trò: Tăng cường vận chuyển chất dinh dưỡng, cứng cây, dày lá, búp nặng cân và đậm vị chè.
- Hiệu quả nổi bật: Giúp chè bốc nhanh, giữ xanh lâu sau thu hái, tăng giá trị thương phẩm và khả năng bảo quản.
- Nên sử dụng: Trong toàn bộ quá trình chăm bón, đặc biệt giai đoạn phát triển mạnh ngọn chè.
Tỷ trọng: 1,2
- Cho thấy sản phẩm đậm đặc, chứa nhiều chất dinh dưỡng trên một đơn vị thể tích, giúp hiệu quả kinh tế cao hơn khi pha chế và sử dụng.
Tóm lại: NPK 6-10-5 là công thức lý tưởng cho cây chè, cân bằng giữa sinh trưởng và chất lượng, đặc biệt phù hợp để phun định kỳ cho ngọn mập, lá xanh, búp đạt chuẩn xuất bán.
Đây là sản phẩm lý tưởng dành cho các nông hộ trồng chè theo hướng hữu cơ, an toàn và bền vững.
Hướng dẫn sử dụng sản phẩm Siêu Búp chè
- Pha 1 chai 500ml với 500 lít nước, phun đều lên lá hoặc tưới gốc.
- Sử dụng định kỳ 20–25 ngày/lần, vào sáng sớm hoặc chiều mát để đạt hiệu quả tối ưu.
- Có thể kết hợp với thuốc sinh học phòng trừ sâu bệnh.
Bà con cần hướng dẫn chi tiết về kĩ thuật chăm sóc cây chè cũng như sản phẩm Siêu Búp chè của công ty Bio Việt Nam. Mời bà con liên hệ HOTLINE: 087 633 8197
Kết luận
Việc chăm sóc cây chè không chỉ dừng lại ở việc tưới nước, bón phân mà cần tuân thủ kỹ thuật canh tác nghiêm ngặt, từ khâu chọn giống, làm đất, tỉa cành, đến thu hoạch. Bên cạnh đó, việc sử dụng phân bón hữu cơ khoáng chuyên biệt như Siêu Chè Búp ODC NPK 6 – 10 – 5 sẽ góp phần cải thiện rõ rệt chất lượng và năng suất chè.
Áp dụng đúng kỹ thuật cùng giải pháp dinh dưỡng hiệu quả, bà con hoàn toàn có thể xây dựng những vườn chè cho búp mập, xanh nước, đậm vị, đáp ứng yêu cầu ngày càng cao của thị trường trong và ngoài nước.
